Diensten
Het laatste nieuws
No items found.
We willen ons erfgoed doorgeven aan volgende generaties en het aanpassen aan hedendaagse eisen en wensen. Hoe houden we het erfgoed duurzaam?
Over de combinatie erfgoed en duurzaamheid zijn bijna dagelijks nieuwe inzichten, ervaringen en toepassingen.
Wij splitsen onze informatie op in de volgende thema's:
Hoewel een monument op zich al duurzaam is, is het verder verduurzamen van een monument ook in het belang van het behoud ervan. Verduurzaming draagt namelijk bij aan het toekomstig gebruik; dankzij duurzaamheidsaanpassingen blijft het monument functioneel en behoudt het zijn vastgoedwaarde. Bij de ingrepen die nodig zijn voor verduurzaming, is het altijd zoeken naar een balans. Wat is er mogelijk zonder de monumentale waarden (het aanzicht en het historische materiaal) te veel aan te tasten?
Om die afweging goed te kunnen maken, is het belangrijk om naar de totale energetische situatie van een gebouw te kijken. Wat is de huidige situatie? Wat is er mogelijk om het energieverbruik omlaag te brengen? Binnen de monumentenzorg wordt steeds meer nagedacht over duurzame oplossingen, maar er is ook scepsis of dit bij monumenten wel kan. Cultuurhistorische waarden mogen immers niet verloren gaan bij het energiezuinig maken van een pand.
Wij helpen gemeenten in het begeleiden van de monumenteneigenaren en gebruikers in hun zoektocht naar een goede balans tussen de wensen en eisen op het gebied van comfort en energiezuinigheid en het behoud van monumentale waarden. Dit aspect komt meermalen aan de orde bij plannen die worden behandeld in het monumentenspreekuur. Onze medewerker Harm Haitsma is op het gebied van erfgoed onze duurzaamheidsdeskundige. Hij kan gemeenten bij duurzaamheidsmaatregelen op monumentale gebouwen adviseren. Als er specifieke deskundigheid nodig is, kunnen wij u helpen die benodigde expertise te vinden. Bereik Harm via mail: hhaitsma@monumentenzorg.frl of telefonisch: (06) 10 47 53 69.
Interessante links:
Provinciaal programma KlimOp Ontzorgingsprogramma, scan/ onderzoek naar verduurzaming, voor klein maatschappelijk vastgoed, ook voor kerken waar nog 'gekerkt' wordt.
De provincie Fryslân organiseert in het kader van project KlimOp ook regelmatig bijeenkomsten, fysiek en online waarin degenen die met erfgoed en verduurzaming te maken hebben, nieuwe informatie krijgen en uitgenodigd worden om met elkaar in gesprek te gaan.
Provinciale IMF subsidie verduurzaming Duurzaamheidsmaatregelen voor maatschappelijk vastgoed, ook kerken. Het fonds wordt in de komende jaren twee keer opengesteld voor aanvragen. De eerstvolgende mogelijkheid om subsidie aan te vragen is in de periode van 23 september tot en met 17 oktober 2024.
Het veranderende klimaat gaat ons allemaal aan. Op alle niveaus worden er maatregelen genomen om de klimaatverandering tegen te gaan of te verminderen. De energietransitie die nodig is tegen de opwarming van de aarde kent twee kanten: zoveel mogelijk energie besparen en schone, duurzame energie opwekken.
De installaties die nodig zijn om duurzame energie op te wekken, moeten een plek krijgen in onze leefomgeving. Het aanbrengen van zonnepanelen is daar één van. Dat vergt bij monumenten een zorgvuldige aanpak en balans. Op basis van het klimaatakkoord moeten ook monumenten namelijk een substantiële bijdrage leveren aan energiebesparing en schone energieopwekking. De maatregelen die daarvoor nodig zijn, hebben zowel gevolgen voor de constructie en opbouw van monumenten als voor het aanzicht. De energietransitie zal dus ons landschap veranderen, zowel in het stedelijk als in het landelijk gebied.
Kunnen zonnepanelen landschappelijk bezien ‘overal’ worden geplaatst omdat het nou eenmaal een duurzaam initiatief is? Of zou je best ruimtelijke kwaliteitseisen mogen stellen aan het plaatsen ervan?
Zonnepanelen op bestaande daken zijn veelal vergunningsvrij en in combinatie met functies zoals infrastructuur, braakliggende bedrijventerreinen en vuilstorten over het algemeen geaccepteerd. Maar zonnepanelen ‘kaal’ in een mooi landschap of op het erf roepen soms vragen op, zeker als de panelen goed zichtbaar zijn vanaf de openbare weg en het om een aantrekkelijke leefomgeving gaat. Bij monumenten of bij panden in beschermde gezichten spelen naast de visuele waarden ook nog eens de bouwhistorische waarden mee die in het geding zijn.
Wij kunnen gemeenten ondersteunen in het opstellen van kwaliteitscriteria en/of het opstellen en uitwerken van beleid op het gebied van zonne-energie. Enerzijds gericht op de vraag of zonnepanelen op monumentale gebouwen of in het beschermde gezicht wel verenigbaar zijn met de bouwhistorische en visuele waarden. Anderzijds gericht op mogelijke landschappelijke en stedenbouwkundige zorgvuldig inpassingen met borging van ruimtelijke kwaliteit. Bel voor overleg met Dick Bloemhof (058) 2662519.
Interessante links:
Provinciale IMF subsidie verduurzaming Duurzaamheidsmaatregelen voor maatschappelijk vastgoed, ook kerken. Het fonds wordt in de komende jaren twee keer opengesteld voor aanvragen. De eerstvolgende mogelijkheid om subsidie aan te vragen is in de periode van 23 september tot en met 17 oktober 2024.
Samen vormen de monumenten in Nederland circa 2% van het totaal aantal gebouwen. Dat lijkt relatief weinig. Toch is het belangrijk dat ook monumenten worden verduurzaamd. Ze bepalen immers in grote mate het karakter van onze dorpen en (binnen-)steden, en daarom willen we ze graag behouden en toekomstbestendig maken.
Over het project Erfgoed en Duurzaamheid van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed kunt u hier meer lezen.
Monumintehûs Fryslân: samenwerkingsverband van Friese monumenteninstellingen.
